Thông tin cơ bản về án gian thờ trong không gian nhà gỗ

 Án gian thờ có mặt trong không gian nhà gỗ kẻ truyền giúp gia tăng sự linh thiêng và uy nghiêm. Đồng thời đóng vai trò như sợi dây vô hình kết nối giữa con cháu và tổ tiên. Mời quý vị đón đọc bài viết sau để hiểu hơn về sự đặc biệt của án gian.

Nhà gỗ gõ đỏ 3 gian tại Hiệp Hòa Bắc Giang

Án gian thờ là gì?

Án gian thờ hay còn gọi là “hương án thờ” là bàn thờ được sử dụng trong không gian nhà gỗ 3 gian, 5 gian hoặc đình chùa, nhà ở. Xung quanh đường viền án gian được chạm khắc nhiều hoa văn như: đầu rồng, tứ linh, hoa đào,..Dưới bàn tay sáng tạo của người nghệ nhân, án gian cũng có nhiều loại như: án gian tứ linh, án gian mai điểu, án gian đục triện,…

Sự khác biệt giữa án gian và các ban thờ gia tiên khác 

Có đa dạng các loại ban thờ gia tiên khác nhau về hình dáng nhưng về mặt tâm linh tất cả đều dùng để thể hiện lòng tôn kính, tưởng nhớ của thế hệ sau đối với thế hệ trước. Hãy cùng chúng tôi so sánh án gian và các ban thờ khác để giúp bạn đưa ra lựa chọn phù hợp cho không thờ tự nhà gỗ Bắc Bộ

• Án gian thờ

Án gian là mẫu bàn thờ được thiết kế thường dành cho không gian phòng thờ nhỏ. Chiều cao trung bình từ 127cm trở lên tùy vào yêu cầu của gia chủ. Họa tiết trên ban thờ này khá đơn giản và chỉ tập trung vào các đường viền với  “dơi ngậm phúc” và “hoa lá tây”, “hoa sen”, “sơn son thiếp vàng”…. 

Điểm dễ nhận biết nhất của án gian là 4 chân thường để “trơn”. Nhưng hiện nay theo yêu cầu của gia chủ án gian có thể được đục thêm “ngũ phúc kim tiền” hoặc “sen cò”. Chính vì có họa tiết đơn giản và diện tích nhỏ nên ưu điểm của án gian là dễ dàng lau chùi đồng thời giúp tối ưu hóa không gian.

• Sập thờ

So với án gian thờ, sập thờ có diện tích lớn hơn và phù hợp với không gian phòng thờ rộng rãi. Chiều cao trung bình của ban thờ này thường thấp hơn án gian. Hoa văn được đục chạm trên sập thờ cũng rất cầu kỳ và cá tính như: tứ linh (long-ly-quy-phượng), mai điểu. 

Điểm đặc biệt của sập thờ là 4 chân hơi choãi tạo độ cong khá mềm mại kết hợp hài hòa với các họa tiết mạnh mẽ. Thông thường đi kèm với sập thờ là bàn cúng cơm giúp gia chủ có thể sắp xếp nhiều vật phẩm hơn.

• Tủ thờ

Tủ thờ cũng là một dạng bàn thờ đứng nhưng khác ở chỗ nó có tủ chứa các vật phục vụ cho việc thờ cúng. Tủ thờ có hình dáng như một chiếc thùng vuông. Họa tiết trên bề mặt tủ cũng đơn giản và chủ yếu là hoa sen. Được sử dụng nhiều hơn ở mạn miền nam.

Chất liệu làm án gian 

Để có một chiếc án gian tốt điều quan trọng không thể không nhắc tới là chất liệu gỗ. Dưới đây chúng tôi đã tổng hợp một số loại gỗ được sử dụng phổ biến làm án gian thờ.

• Gỗ gụ

Gỗ gụ là nguyên liệu thường dùng làm đồ nội thất mỹ nghệ, gỗ gụ có thớ thẳng, vân gỗ lại rất mịn và đẹp vì thế nó rất thích hợp làm án gian thờ. Nhược điểm của loại gỗ này là giá thành khá cao bởi nó thuộc dòng gỗ cao cấp loại I trong danh sách gỗ quý ở Việt Nam.

• Gỗ mít

Gỗ mít là loại gỗ tâm linh được sử dụng nhiều để làm đồ thờ với khá nhiều ưu điểm bởi giá thành hợp lý, dễ đục chạm, màu sắc vàng tươi. Gỗ mít có độ bền cao ít cong vênh, chống mối mọt nên được nhiều gia chủ yêu thích dùng làm án gian thờ.

• Gỗ hương

 Gỗ hương là một trong những dòng gỗ được đánh giá cao bởi độ bền và màu sắc bắt mắt. Vân gỗ rõ ràng, có chiều sâu. Thớ gỗ nhỏ mịn chất gỗ có mùi thơm đặc trưng.

• Gỗ gõ đỏ

Gỗ gõ đỏ cũng được ứng dụng phổ biến trong lĩnh vực nội thất bởi nó có độ bền sử dụng cao, khả năng chịu lực, chịu nước tốt, chống mối mọt và ít bị cong vênh. Loại gỗ khá nặng nên hơi khó di chuyển thủ công.

Cách bố trí án gian thờ trong nhà gỗ cổ truyền

Cách bố trí án gian trong không gian thờ tự cũng rất quan trọng. Vậy nên bố trí ban thờ này thế nào cho hợp phong thủy? 

• Nên đặt án gian thờ ở nơi sạch sẽ, mát mẻ. Các gia chủ thường đặt ở gian giữa trong nhà gỗ kẻ truyền.
• Tránh đặt án gian nằm dưới vị trí giường ngủ, bếp hay toilet.
• Tránh bày vật phẩm sản sinh tạp khí như hoa quả, đồ cúng từ chất liệu nhựa lên án gian 

Ý nghĩa tâm linh của án gian thờ

Án gian thờ nói riêng và ban thờ khác nói chung đều có ý nghĩa kết nối tâm linh giữa con cháu và tổ tiên, thể hiện lòng thờ kính, tưởng nhớ của thế hệ sau dành cho thế hệ trước. Là nơi ngự vị của các bậc tiền nhân đã khuất. Không những vậy, ban thờ còn lưu lại và chứng dám cho lễ ra mắt của cô dâu, chú rể với tổ tiên.

 Án gian thờ là sự lựa chọn khá hợp lý cho những ai đang tìm kiếm ban thờ cho không gian thờ tự. Không chỉ mang ý nghĩa tâm linh nó còn mang cho mình bản sắc văn hóa của người Việt. Không gian nhà gỗ sẽ thêm nét truyền thống và linh thiêng nếu được đặt án gian. Hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn thêm về án gian trong không gian nhà gỗ.

Thông tin về nhà gỗ Phúc Lộc

Số điện thoại: 0973812666

Nhận tư vấn thiết kế: Th.s kiến trúc sư Nguyễn Huy Khiêm

Xưởng sản xuất: xã Cần Kiệm, huyện Thạch thất, Tp Hà Nội (dưới chân núi chùa Tây Phương)

>Tham khảo thêm video về nhà gỗ truyền thống Bắc Bộ 

>Tham khảo thêm những dự án nhà gỗ đẹp